Blog / Bilgiler

Soğuk çalıştırmada cayırtı, klima açınca artan ses, yağmurdan sonra “cıyk-cıyk” ötmeler… %80’inde neden kayış yüzeyinin sertleşmesi/gerginlik hatasıdır; kalanında gergi rulmanı, alternatör kasnağı (tek yön kavrama), klima kompresörü kasnağı veya kasnak hizası sorumludur.

V kayışı nedir, trigerle karışmasın

V kayışı (serpantin/aksesuar kayışı) alternatör, klima, hidrolik direksiyon pompası ve bazen su pompasını döndürür. Triger kayışı ise motorun zamanlamasını yönetir. Triger ötmesi nadirdir; kopması ağır hasar sebebidir. Bu yazı aksesuar (V) kayışı içindir.

Belirti → Muhtemel neden → Evde yapılabilecek kontrol

Uyarı: Motor çalışırken elinizi/aletinizi kayışa yaklaştırmayın. Su/spreyleme yalnızca teşhis amaçlı, kısa ve dikkatli yapılmalı.

En yaygın nedenler (ve teknik açıklama)

Kayış yüzeyinin parlaması/sertleşmesi
Isı ve yaşla kauçuk camlaşır; sürtünme katsayısı düşer ve kasnakta “kaçırma” sesi yapar.

Yanlış/az gerginlik (manuel gergi) veya yorgun otomatik gergi
Gergi kolu zayıflayınca kayış kasnakta tutunamaz; ıslakken belirginleşir.

Gergi/avare rulmanı bilya arızası
Bilya boşluğu ve gres kaybı tiz, devirle artan ötme yapar. Kayış spreyi kesmez.

Alternatör tek yön kasnağı (OAP/OWC) arızası
Rölanti dalgalanmasıyla birlikte tiz ses; yük binerken artar. Kasnak kilitlenir veya boşa dönmez.

Klima kompresörü kasnağı/kaplini
Klima devredeyken ötme ve yanık koku. Kasnak yüzeyinde kararma görülebilir.

Kasnak hizasızlığı (şase darbesi, yanlış takılan parça)
Kayış kenar aşınması, yanal gezme, düzensiz cırıltı.

Kontaminasyon (yağ/soğutma suyu/temizlik kimyasalı)
Kayış kayganlaşır; kısa süreli susup geri gelen sesler görülür.

Yanlış ölçü/profil kayış
Bir tık uzun/yanlış profil, sessiz ayar tutmaz.

Hızlı teşhis akışı (evde güvenli adımlar)

Görsel inceleme (motor kapalı):
Çatlak, ipliklenme, parlama, kenar yırtığı var mı? Kayışın üstünde sıvı izi görüyor musun?

Parmakla gerginlik hissi:
En uzun açık açıklıkta 1–1.5 cm’den fazla esniyorsa gevşek olabilir (genel kural; araca göre değişir).

Yük değişimi dinleme:
Motor rölantide iken far, arka cam rezistansı, klima A/C ON yap → ses değişimi kaynağına ipucu verir.

Kısa su püskürtme testi (isteğe bağlı):
İnce sis halinde çok kısa su sıktığında ses anlık kesiliyorsa yüzey/gerginlik; değişmiyorsa rulman/kasnak.

Not: Kayış spreyi/geçici çözümler sesi susturabilir ama asıl sorunu çözmez ve toz toplatır.

Kalıcı çözüm önerileri

Kayış değişimi (çoğu vakada ilk adım): Sertleşmiş/parlamışsa yenile.

Gergi ve avare rulman setiyle birlikte değişim: Kayış tek başına yenilenip kısa sürede tekrar ötebilir; set değişimi uzun ömür sağlar.

Alternatör tek yön kasnağı kontrol/değişim: Serbest tek yön hareketi yoksa değiştir.

Klima kompresörü kasnağı/bilyası: Sadece klima devrede ötüyorsa kasnak/bilya odaklı ilerle.

Kasnak hizalama: Eğilmiş braket/yanlış pul → hizayı düzelt.

Sızıntı onarımı: Üstten yağ/antifriz damlıyorsa kayış yine ses yapar; kaynağı tamir etmeden değişim kalıcı olmaz.

Ne zaman servise gitmeli?

Ses 10–15 saniyeden uzun sürüyorsa ve/veya devirle artıyorsa,

Direksiyon ağırlaşıyor ya da şarj lambası uyarı veriyorsa,

Kayışta çatlak/kenar yırtığı gördüysen,

Yağ/antifriz sızıntı izi varsa.

Risk: Aynı kayış su pompasını da döndürüyorsa, kaçırma → ısınma; şarj düşerse akü bitmesi; hidrolik pompa durursa direksiyon sertleşmesi görülebilir.

2025 tahmini maliyet aralıkları (₺)

Marka–model ve parça kalitesine göre değişir; İstanbul/Anadolu işçilik farklılık gösterebilir.

V kayışı: 600 – 2.500 ₺

Gergi/avare rulmanı (adet): 1.200 – 4.000 ₺

Otomatik gergi komple: 2.500 – 7.000 ₺

Alternatör tek yön kasnağı: 3.500 – 9.000 ₺

Klima kompresörü kasnağı/bilya: 2.500 – 8.000 ₺

İşçilik (erişime göre): 800 – 3.000 ₺

Set değişimi (kayış + rulmanlar + gergi): 4.500 – 15.000 ₺

SSS

V kayışı spreyi kalıcı çözüm mü?
Hayır. Geçici olarak sesi kesebilir ama toz-kir tutup kısa sürede geri döndürür. Kök neden çözülmeli.

WD-40/yağ sıkabilir miyim?
Hayır. Kayış-kasnak sürtünmesini bozarak kaçırmayı arttırır; kayış ve lastik aksamı şişirebilir.

Triger kayışım ötüyor olabilir mi?
Nadir. Triger genelde kapalı muhafaza içindedir; ötme daha çok aksesuar kayışı hattından gelir.

Ne kadar sürede değişmeli?
Üretici rehberine uy. Sık duyulan pratik aralıklar: 60–90 bin km veya 4–6 yıl; ama çatlak/parlama varsa km’ye bakmadan değiştir.

Klima kapalıyken susuyor, açınca ötüyor:
Kompresör kasnağı/bilyası veya kayış gerginliği odaklı ilerleyin.