Blog / Bilgiler

Kısa cevap: Direksiyondaki boşluk çoğunlukla rot başı / rot mili / mafsal ve direksiyon kutusu aşınmasından; titreme ise en çok lastik–jant balansı, eğilmiş jant, bozuk disk veya salıncak burçlarından kaynaklanır. Güvenlik için arızayı geciktirmeden teşhis etmek şarttır.

Hızlı Belirti → Sebep Tablosu

Ne zaman titriyor/boşluk var?	Muhtemel sebep	Kalıcı çözüm
90–110 km/s arası titreme	Balans bozuk, jant eğik, lastik bozulmuş (yumru), merkezleme halkası yok	Dört teker balans, jant düzeltme/değişim, lastik değişimi
Frenlemede direksiyon titriyor	Disk atımı/çarpıklığı, bijon torku yanlış, porya yüzeyi paslı	Disk tashih/değişim, porya temizliği, tork anahtarı ile sıkma
Düşük hızda/çukurlarda tıkırtı + boşluk	Rot başı/rot mili, z rot, salıncak burcu, amortisör üst takozu	Aşınmış parçayı değiştir, ardından rot ayarı
Sürekli yön kaçırma, direksiyon merkezden kayıyor	Rot ayarı bozuk, şasi/askı hasarı, basınç farklı	Açı ayarı, lastik basınçları eşitleme; hasar varsa onarım
Gaz verince/çekince titreşim	Aks (iç/ dış mafsal), motor/şanzıman takozu	Mafsal veya takoz değişimi
Sabit hızda uğultu + hafif titreşim	Porya/rulman	Rulman değişimi
Yerinde çevirirken sert/boşluklu	Direksiyon kutusu, kolon mafsalı (U-joint), hidrolik yağ seviyesi	Kutuda onarım/ayarı, kolon mafsalı/yağ kontrolü

Uyarı: Direksiyonda bariz boşluk ve yüksek hızda titreme sürüş güvenliğini ciddi etkiler. Devam etmeyin, kontrol ettirin.

“Boşluk” Nedir, Nasıl Anlaşılır?

Direksiyon ortada ölü bölge oluşturur; çevirirsiniz ama tekerlecikler geç tepki verir.

Çukurlarda tıkırtı eşlik edebilir.

Nedenler: Dış/İç rot başı, rot mili, direksiyon kutusu dişlisi, kolon mafsalı, salıncak burçları.

Basit test: Araç yerdeyken biri direksiyonu sağ–sol hafifçe sallar, diğeri rot başlarını ve bağlantıları gözle/elle izler. Gecikme/boşluk yapan parça hissedilir.

“Titreme” Neden Olur?

Balans / Jant problemleri

Kurşun düşmüş, jant eğilmiş, lastik yumru yapmış → hızla artan titreşim.

Merkezleme halkası olmayan jantlarda yüksek hızda shimmy.

Fren diski atımı

Sadece frenlemede direksiyon sallar. Sebep çoğunlukla porya–disk yüzeyi kir/pas ve yanlış bijon torku.

Süspansiyon–direksiyon mafsalları

Salıncak burcu, rot başı, z rot, amortisör üst takozu boşluk yapınca titreşim büyür.

Aks mafsalları / takozlar

Gaz veriş–çekişte ritmik titreşim veya vuruntu.

Evde/Servis Öncesi Hızlı Kontroller

Lastik basıncı: Etiket değerlerine getirin, iki yanda eşit olsun.

Bijon torku: Aşırı sıkma disk atımı yapar; uygun torkla sıkılmalı.

Jant/porya yüzeyi: Porya–jant temas yüzeyini pas/boyadan arındırmak şart.

Lastik durumu: Omuz kırığı, yumru, tel atması → değişim.

Gözle kaçak/boşluk: Rot başları, salıncak burçları, amortisör üst takozu.

Bunlar sorunu azaltabilir; kalıcı çözüm için kaldırıp ayrıntılı kontrol gereklidir.

Serviste Teşhis Nasıl Yapılır?

Yol testi: Hangi hız/koşulda belirti → kök sebebe yönlendirir.

Zorunlu kontroller:

Balans (yük altında/simüleli cihaz varsa tercih)

Jant salınımı (runout) ve disk/porya temizlik–ölçüm

Rot başları / rot mili / z rot boşluk testi

Salıncak burçları, amortisör ve üst takoz

Aks mafsalı boşluk/yağ kaçağı

Rulman serbest dönüş–uğultu kontrolü

Geometri (rot ayarı): Parça değişimi sonrası şart.

Kalıcı Çözümler (Nedene Göre)

Balans/jant: Dört teker balans + eğik jant düzeltme/değişim.

Disk atımı: Porya temizliği + disk tashih/değişim, bijonları tork anahtarı ile.

Rot başı/rot mili/z rot: Aşınan parça değişimi, ardından rot ayarı.

Salıncak burçları / üst takoz: Takım hâlinde yenileme—titreşim ve ses biter.

Aks mafsalı / rulman: Revizyon/değişim.

Direksiyon kutusu/kolon mafsalı: Ayar veya revizyon; EPS araçlarda kalibrasyon.

Sık Yapılan Hatalar

Sadece balans yapmakla yetinmek: Eğik jant/bozuk lastik varsa çözmez.

Rot ayarını atlamak: Yeni parçayla geometri bozulur → lastik aşınır.

Yanlış bijon sıkma sırası ve tork: Diskte runout oluşturur.

Ucuz ve uyumsuz yedek parça: Kısa sürede tekrar boşluk/tıkırtı.

SSS

Direksiyon sadece frenlemede titriyor, neden?
%90 disk/porya kaynaklı atım. Temizlik + doğru tork + gerekirse disk değişimi.

Yeni lastik aldım, hâlâ titriyor.
Jant eğri olabilir veya merkezleme halkası yoktur; balans cihazında runout ölçümü yaptırın.

Boşluk var ama ses yok.
İç mafsal/rot mili veya direksiyon kutusu dişlisi aşınmış olabilir; lifte test gerekir.

Titreme düşük hızda, gaz verince artıyor.
Aks mafsalı veya motor/şanzıman takozu şüphesi.

Özet

Boşluk = mafsal/rot/kutu aşınması; titreme = balans/jant/disk + askı elemanları.

Hız/koşul deseni doğru teşhisin anahtarıdır.

Kalıcı çözüm: kök sebebe yönelik onarım + rot ayarı ve doğru tork.