Akü Ne Kadar Zamanda Bir Değiştirilir? (Belirtiler, Ömür, İpuçları)
Kısaca Cevap
Standart sulu kurşun-asit (SMF): Genelde 3–5
yıl
EFB (start-stop): 3–5 yıl
AGM (start-stop/üst donanım): 4–6 yıl
Sıcak iklim + yoğun dur-kalk aküyü daha hızlı
yıpratır.
Kontrol takvimi:
2. yıldan sonra yılda 1 test
yıldan sonra 6 ayda 1 test
Aşağıdaki belirtilerden biri varsa test/değişim zamanı
gelmiş olabilir.
Akü
Bittiğini/Bitmek Üzere Olduğunu Gösteren Belirtiler
Marşta zorlanma, ağır çevirme (özellikle
sabahları)
Gösterge/farların anlık sönükleşmesi, rölantide titrek
ışık
Start-Stop devre dışı uyarısı
(EFB/AGM’lerde)
Akü ikaz ışığı (alternatör/şarj
devresi arızası da olabilir)
Elektroniklerde garip hatalar (cam otomatiği,
multimedya, park sensörü vs.)
Kokpit saat/sıfırlanan ayarlar (düşük voltaj
izleri)
Not: Frenlemede
titreme veya tekleme aküden değildir; ayrı arızalardır.
Alternatör kayışı/şarj regülatörü de benzer semptomlar
yapabilir—test şart.
Hangi
Akü Ne Kadar Gider? (Tablo)
|
Akü Tipi |
Tipik Ömür |
Nerede Kullanılır |
Not |
|
Sulu/SMF |
3–5 yıl |
Çoğu standart araç |
Ekonomik; sıcak havada daha hızlı
yıpranır |
|
EFB |
3–5 yıl |
Start-Stop (temel) |
SMF ile değiştirilmez |
|
AGM |
4–6 yıl |
Start-Stop (yoğun), üst ekipmanlı
araçlar |
Yüksek CCA, derin deşarja dayanım |
|
GEL/LiFePO₄* |
Değişken |
Aftermarket/özel uygulama |
Araç uyumluluğu ve şarj stratejisi
kritik |
* LiFePO₄ otomotiv ECU’larına her zaman uygun değildir; uzman görüşü alın.
Ömrü
Kısaltan Faktörler
Sıcaklık: 30 °C+ uzun
süre, plaka sülfatlaşmasını hızlandırır.
Kısa mesafe/dur-kalk: Alternatör aküyü
tam doldurmaya fırsat bulamaz.
Yüksek elektrik tüketimi: Amfi, ısıtmalı
koltuklar, aksesuarlar.
Uzun park: Haftalarca
yatmak; parazitik kaçaklar.
Düşük/yanlış şarj voltajı: Alternatör/şarj
regülatörü arızaları.
Ne
Zaman “Planlı” Değiştirmeli?
Akünüz 4 yaşını geçtiyse ve şehir içi
kullanımdaysanız, proaktif değişim masraftan ve yolda
kalmaktan ucuz olabilir.
Filolar ve taksiler: 2–3 yılda bir
planlı değişim yaygındır.
Basit
Test Aralıkları ve Değerler
Dinlenme voltajı:
≥12.6 V: Tam dolu
12.4–12.5 V: Orta (kontrol edin)
≤12.2 V: Zayıf (şarj/test)
Yük testi (CCA): Ölçülen CCA,
etiketteki değerin %70’inin altındaysa akü ömrünü
tamamlamıştır.
Şarj voltajı (rölanti): 13.8–14.7 V tipik;
belirgin sapma varsa alternatör/regülatör kontrol edilir.
Bu ölçümler için
servislerde akü test cihazı (conductance/CCA testeri) ile 2–3
dakikada rapor alınabilir.
Sık
Yapılan Hatalar
Start-Stop araca “normal” akü takmak: EFB/AGM gerekir;
aksi hâlde çabuk biter, arıza doğurur.
AGM/EFB değişiminde “kayıt/kodlama”
yapmamak: Birçok araçta akü değişimi sonrası IBS (akü sensörü)
sıfırlama/kodlama gerekir.
Uzun süre beklemiş akü satın almak: Üretim tarihi
eski aküler raf ömründe yıpranmış olabilir (etiket/QR’den tarihini kontrol
edin).
Kutuplarda oksitlenmeyi görmezden
gelmek: Marşta zorlanma yapar; kutup başı temizliği basit ama etkilidir.
Bakım
ve Ömür Uzatma İpuçları
Ayda bir kısa otoyol
sürüşü (20–30 dk) ile tam şarjı destekleyin.
Araç haftalarca yatacaksa akıllı trickle
şarj cihazı kullanın.
Parazitik kaçak şüphesinde (park
hâlinde akım çekimi) ölçüm yaptırın.
Şasi/kutup temizliği ve sağlam
kutup kelepçeleri performansı belirgin etkiler.
Doğru amper/sığa (Ah) ve CCA değerinde akü
seçin; daha düşükleri ucuza kaçmaktır.
SSS
Akü “kışın biter” doğru mu?
— Aslında sıcak aküyü yıpratır; soğuk ise
zayıflığı ortaya çıkarır.
Değişimde araç hafızası silinir mi?
— Bazı ayarlar (saat, tek dokunuş cam, rölanti adaptasyonu)
sıfırlanabilir. Hafıza koruyucu ile bu önlenebilir; servisten
isteyin.
Daha yüksek Ah taksam daha iyi mi?
— Üreticinin önerdiği fiziksel ölçü, Ah ve CCA sınırlarına
uyun; alternatörünüzün şarj kabiliyeti belirleyicidir.
Sonuç
Genel kural: 3–5
yıl (AGM’de 4–6 yıl). 2. yıldan sonra her yıl,
4. yıldan sonra 6 ayda bir test ettirin. Belirtiler başladıysa
gecikmeden değiştirin; start-stop’lu araçlarda EFB/AGM ve kodlama/IBS
sıfırlama şarttır.
